Ár gcara sráide!

Tá cara beag again  anseo i gCaorán na gCearc. Glasóg sráide atá ann. Bíonn sé amuigh ar an sráid ós comhair an tí beagnach chuile maidin agus anois tá sé de nós againn grabhóga aráin a caith amach ansin dó. Uaireanta tagann cáirde leis (nó léithí ní fios dom a inscne!) le píosa den fhlúirseacht a roinnt leis. Má thagann muid chuig an doras eitlíonn siad ón áit ach seasann ár gcara gan eagla.

Tá scéal ann faoin stampa a d'éisigh An Post. Anois is arís bíonn fadhb an síne fada a chuir ar ghuta i nGaeilge má tá cló leictreoineach á úsáid. Is cosúil gur thárla san agus iad ag chuir an stampa seo i gcló. Níor thug éinne faoi deara nach raibh an litriú i gceart ar ainm an Ghlasóig ar an stampa féinghreimiú. In ionad "ó" agus "á" bhí "U" agus ".". Níl fhios agam ar cheartíodh an botún seo níos deanaí. Le fada ar ndoigh bhíodh "Eire" inionad "Éire" acu ar na stampaí. (Féach "Díspeagadh An Post" beagnach deich mbliain ó shin!)

Ar ndóigh is cosúil nach cáirde iad muintir An Phoist don Ghaeilge agus tá píosa scríofa faoin a pholasaí i leith na Gaeilge agus ainmneacha Oifigí Phoist sa Ghaeltacht scríofa cheana féin - Gníomh na péinte duibhe!!

Bullaíocht!

Tá olc orainn go léir cloisint faoi bullaíocht agus na torthaí thruamhéalacha a thagann as go mór mór don íosparptach. Bhí an scéal i mbéal an phobail aríst i rith na seachtaine.

Rinne comhlucht maragaíochta Fusion (Béarla) rud éigin faoi. "Is é seo an freagra atá againne ar bhulaíocht ar líne. Tá ról againn ar fad anseo!" Cruthaíodar postaer le cabhrú linn ar cad ba cheart dúinn dhéanamh chun chur i aghaidh an fhadhb iomparaíochta seo. Tá sé le fáil i mBéarla chomh maith le Gaeilge!

Deireann siad: "Déan do chion féin – cuir ríomhphost chuig design@fuzion.ie chun comhad a fháil atá réidh le priontáil!"

Béal Bocht agus an Taoiseach!

Tá An Béal Bocht, ceann de mhórleabhair na Gaeilge foilsithe ag Cló Mhaigh Eo mar úrscéal grafach, é cóirithe ag Colmán Ó Raghallaigh, in eagar ag Breandan Ó Conaire agus maisithe ag John McLoskey. Sa phictiúr thuas i dTithe an Rialtais leis An Taoiseach Enda Kenny TD, tá Grainne Ní Raghallaigh agus Colmán Ó Raghallaigh (Cló Mhaigh Eo).

"Áit faoi leith ann féin is ea Corca Dorcha agus daoine gan a gcomhacasamhail a mhaireann ann."

Maidin fuair!

"Ag éirí dom féin ar maidin an lae ghil...."

Ní raibh mé i ndán codladh agus ag an am ceanna níor léigh mé mo uaireadóir i gceart. Mar sin d'éirigh me go luath, ró luath, ar maidin.

Bhí sioch ann ach ós rud é go bhfuil m'oifig sa teach agam ní raibh fhios agam gur chuala mé Gráinne Ní Dhomhnaill á rá ar Nead na Fuiseoige. Shúil mé amach faoin aer ansin agus b'fhíor dí. Bhí sé fuair, an-fhuair.

Is beag scamall a bhí sa spéir. Bhí réalt san oirthear, plainéad éigin, níl mé cinnte cén ceann, Iúpatar i bhfad uainn nó Véineas níos congaraí dúinn. Bhi solas buí oráisteach dearg mar cineál bóna ag bun na spéire agsu a griain ag iarraidh éirí ag tús an lae.

Smaoiníos ar fhocail an amhrán:

...Ag éirí dom féin ar maidin an lae ghil 
'S mé gabhail fá'n choill chraobhaigh 's mé seoladh bó
Tharla dhom an spéirbhean 'na suí ar an léana
'S a fallaing léithe 's í lán de ghnó....

Ghlach mé pictiúir! An maith leat é?

Foirceannadh toirchis nó ginmhilleadh!

Tá an scéal brónach, truamhéileach, faoi chlann Shavita i nGaillimh a chaill a céad ghin agus beatha an máthar in oispidéal na Gaillimhe i mbéal an phobail le coicís anuas. Tá se deachair a shamhlú cé chomh chroí bhriste is atá a fear agus tuigfeá a fhearg agus é ag lorg freagra ar a chuid ceisteanna.

Lus míonla goirt

Tá meoin nó aigne na hudarais, idir an FSS agus an Roinn Sláinte, deachair le tuiscint nuair nach ndearna siad teangabháil leis an fear agus an teangabháil leis a leanúint go dtí go raibh pé fhiosrú a bhí le déanamh déanta. Bhí sé scannalach go raibh air dul chuig na nuachtáin chun go dtosódh aon fhiosrú!

Dár liom tá an-mhíthuiscint ar an gcás fhéin agus má tá firinne ar bith sa tuairisc a thug a fear, tá an-cheist le freagairt. Cén fáth gur diúltaíodh cóir leighis ceart a thabhairt don bhean seo agus a leanbh?

Tá sé easca orainn, nach raibh ann, breithiúnas a thabhairt ach sílim go bhfuil "Lucht an ginmhilte" agus "Lucht Frith-Ghinmhilleadh," ag dul thár fóir leis. Tá an-chuid ag déanamh ceangal leis an gcás cáiliúil "X". Ní dóigh liom go bhfuil ceangal ar bith leis sin. Tá an ceangal sin ag ceapadh gur ginmhilleadh a bhí ón gclann, agus bfhéidir gur usáid siad an focal Béarla "abortion" ach tá mé ag ceapadh gur focal eile a úsáid siad, an focal "terminate the pregnancy." Sa Ghaeilge áfach is féidir an difir a fheiscint go soiléar. Rud a thug síciatraí le fios ar chlár ar Raidío na Gaeltachta cupla lá ó shin. Bhí alt maith (Béarla) ag Breda O'Brian in Irish Times ar an Sathairn a mhínigh an pointe seo go beacht soiléar.

Dom fháisceadh idir dhá bhró mhuileann (Alan Titley, Irish Times 5/12/2012)

Dár liom fhéin níl an rud ar a dtugtar "Ginmhilleadh" dlithúil nó fiú ceart. Is milleadh atá i gceist, sé sin deireadh a chur leis an leanbhín istigh i mbruinne d'aon ghnó. Ach más "Foirceannadh Toirchis" atá i gceist is scéal eile atá i gceist. Ón méid atá ar eolas againn go dtí seo níl aon rud sa dlí nó sa Bhunracht (ná i dteagasc na hEaglaise Chaitlicí) i gcoinne "foirceannadh toirchis," i gcás Shavita.

Tá áfach fadhb sa dlí maidir le cás X nach ndearnadh rud ar bith faoi ón gcás cúirte truamhéalach sin. Tá ar an Rialtas dlí a rith a déanfadh soiléar cás mar sin, go mór mór i gcás bagairt féin-mharú an máthar i gceist.

Sílim féin gur ceart dóibh, mar a mholann Breda O'Brien, dlí, ní chun deireadh a chur le saoil an pháiste, ach chun saol an mhathar a shabháil.

Ach thár aon rud eile ní mór dúinn smaoineamh agus gan dearmad a dhéanamh ar bhrón agus ar bhriseadh chroí atá ar Phraveen, chéile Shavita. Pé rud a thárla, tré mhí-thuiscint ar an dlí, nó diognóis mícheart, is ag caint faoi clann, daoine daonna atá scriosta in ár dtír féin agus iad i bhfad óna dtír fhéin.