Ganntanas uisce

D'éiríomar déanach maidin inné.

Dúirt mo bhean ar maidin inné go raibh an brú uisce an íseal. D'fhéachas air mé fhéin agus bhí sé an-íseall ach ar a laghad bhí uisce ann.

Bhíomar ró-dhéanach le dul chuig an Aifreann i dTeach Phobaill na Tulaigh agus chuamar chuig séipéil an Chnioc. Cé gur fearr liom an Ath Colm ar an Tulaigh ag léamh Aifreann agus is fearr liom an séipéal ansin, is mairth liom séipéal an Chnoic atá i bhfad níos sine ná an ceann eile atá níos lua ná 50 bliainn togtha! (Sé an cead eaglas a tógadh in Éireann de réir na rúibrící nua liotúirge ó Comhairle Vatacáine II sna seascaidí! An céad ceann a tógadh leis an altóir amach ón chul bhalla!)

Thánamar thár n-ais agus bhí an brú as an sconna níos lú.

Chuamar amach ar siúlóid ansin. Thiománamar siar chuig Cheantair na nÓileán. Tá sé de nós againn siúl isteach i nGarmna, ceantair na Trá Bháine. Lá fuair grianmhar a bhí ann. Ní rabamar ann le roinnt mhaith míonna agu chuir sé íontas an obair a bhí deanta ag an-chuid de na titheanna ansin. Is cuimhin liom fadó nuair a bhí an áit sin beo bocht. Buíochas le Dia go bhfuil feabhas chomh mór sin in ár saol.

Thár n-ais ag an teach agus bhí an t-uisce imithe ar fad. Maidin Domhnach gan uisce agus ní raibh éinne ag an Comhairle Chontae. Ni raibh uisce ag éinne eile sa cheantair. Chaill muid an nuacht ar Raidío na Gaeltachta má bhí tagairt don briseadh seirbhís luaite ann.

Chualamar ó na comharsana go raibh píopa briste i Ros a'Mhíl agus go mbeidh sé socraithe acu inniú.

Nár laige Dia a lámha!

Raidío idirlín ar an árdminicíocht!

Is é Raidió Rí-Rá an t-aon chairt-stáisiún lánGhaeilge don aos óg in Éirinn agus tá foirne sráide á lorg againn le cabhrú lenár gcraoladh beo ar FM timpeall na tíre a phoibliú i mí an Mhárta.

Is cairtstáisiún ceoil don aos óg é Raidió Rí-Rá a sheinneann na hamhráin is déanaí ó na cairteacha go hiomlán trí mheán na Gaeilge. Tá Raidió Rí-Rá le cloisteáil tríd an bhliain ar fad ar-líne ag www.rrr.ie, tríd an bhfeidhmchlár ar an iPhone agus ar ghutháin Nokia, agus beidh le cloisteáil beo ar FM i mBaile Átha Cliath (100.3 FM), Corcaigh (106.7 FM), Gaillimh (99.1 FM), agus Luimneach (105.5 FM) i mí an Mhárta 2010. Is féidir le héisteoirí cluas a chur leis cnaga ceoil ar fad, vótáil do na hamhráin is fearr leo, teacht ar an bpopnuacht is déanaí agus ar Top 40 Oifigiúil na hÉireann, agus iarchláracha a íoschóipeáil.

Más duine bríomhar, spreagúil tú le Gaeilge líofa atá ar fáil ar feadh cúpla uair a chlog lá amháin in aghaidh na seachtaine le linn Mhárta 2010, tá Raidió Rí-Rá ag lorg do chuid ama agus do chuid fuinnimh!

Bíonn Raidió Rí-Rá le cloisteáil tríd an bhliain ar fad ar-líne ag www.rrr.ie ach beidh an cairt-stáisiún le cloisteáil beo ar FM i mBaile Átha Cliath (100.3 FM), Corcaigh (106.7 FM), Gaillimh (99.1 FM), agus Luimneach (105.5 FM) i mí an Mhárta 2010 agus táimid ag eagrú foirne sráide chun cuairt a thabhairt ar scoileanna sna cathracha seo.

Beidh foirne sráide Raidió Rí-Rá ag dul ar cuairt go ranganna scoile chun labhairt leis na daltaí as Gaeilge agus chun cluichí le duaiseanna beaga a chur i láthair leo, agus beidh deis ag roinnt de na daltaí ádhmhara labhairt beo ar an aer lenár láithreoirí sa stiúideo fiú!

Ní gá le gach saorálaí ach cúpla uair a chlog a chaitheamh ag cabhrú le Raidió Rí-Rá lá amháin in aghaidh na seachtaine i mí an Mhárta le cuairt a thabhairt ar uasmhéid cúig scoil ina gceantar áitiúil ar an iomlán.

Cuirfidh Raidió Rí-Rá na duaiseanna agus gach ábhar do na cluichí ar fáil do na foirne sráide leis an spraoi agus an Ghaeilge a spreagadh sna scoileanna áitiúla i do cheantar.

Club leabhar

Fadó, fadó bhí eagraíocht ann ar a dtugtaí An Club Leabhar a bhí á reachtáil, más buain mo cuimhne, ag Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge. Inniú fuair mé an nuacht seo a thosaigh mé ar an turaisín beag seo na smaointe!

Is é an t-úrscéal Sobalsaol le Pádraig Standúin ceann de na leabhar a bheidh á phlé ar ClubLeabhar.com.

Tá tionscadal nua, Clubleabhar.com, á sheoladh ag Gaelchultúr an mhí seo a bhfuil sé mar aidhm aige daoine in Éirinn agus i dtíortha eile ar fud an domhain a spreagadh chun a bheith ag léamh leabhar Gaeilge. Is féidir le daoine aonair ballraíocht a bhaint amach sa chlub leabhar seo ar líne ach tá sé mar aidhm ag lucht a bhunaithe chomh maith na baill a spreagadh le teacht le chéile uair sa mhí in ionaid éagsúla ar fud na hÉireann agus thar lear chun an saothar a bheidh mar leabhar na míosa a phlé.

Beidh ócáid seolta Clubleabhar.com ar siúl ó 6.00 p.m. Déardaoin, 18 Feabhra 2010 sa Curved Street Café, Filmbase i mBarra an Teampaill, Baile Átha Cliath.

“Ní thógann sé ach nóiméad clárú don chlub ag www.clubleabhar.com,” a deir Sara-Jane Ní Ghabhann ó Ghaelchultúr, “agus níl aon táille i gceist. Beifear ag díriú ar leabhar nua gach mí agus beidh deis ag na baill plé a dhéanamh ar an saothar i bhfóram an tsuímh. Beidh fáil ag na baill ar aistriúcháin Bhéarla ar na focail agus frásaí is deacra sna leabhair a bheidh á bplé, rud a éascóidh an léitheoireacht go mór.

“Tá sé beartaithe againn leabhair a bheidh róchasta agus acadúil a sheachaint. Tabharfar tús áite d’úrscéalta agus do chnuasaigh ghearrscéalta, ach beidh seánraí eile (filíocht agus leabhair thaistil, cuir i gcás) i gceist ó am go chéile chomh maith. Beidh meascán ann de leabhair nua-fhoilsithe agus clasaicigh atá fós i gcló.”

Tá liosta le fáil ar Clubleabhar.com de na clubanna leabhar Gaeilge atá ag feidhmiú in Éirinn cheana féin agus tá Gaelchultúr ag súil go spreagfaidh an tionscadal seo ar líne daoine le clubanna nua a thosú, ní hamháin in Éirinn ach ar fud an domhain.

Tugtar liosta ar an suíomh chomh maith de na siopaí leabhar in Éirinn ina bhfuil leabhair Ghaeilge ar díol agus tá nasc ann chuig na cinn ar líne mar litríocht.com agus siopa.ie, rud a fhágfaidh go mbeidh sé éasca ag baill Clubleabhar.com na saothair á bheidh á bplé a cheannach.

Déanfar léirmheas ar leabhar na míosa ar an gclár Gaeilge ‘Splanc’ ar an stáisiún raidió Newstalk 106 chomh maith agus beidh nasc chuig podchraoladh den chlár seo le fáil ar Clubleabhar.com. Déantar Splanc’ a chraoladh gach Dé hAoine, 10.00 – 11.59 p.m.

Tá maoiniú á chur ar fáil do Clubleabhar.com ag Clár na Leabhar Gaeilge (Foras na Gaeilge) agus ag an gComhairle Ealaíon.

Meath meabhrú!

Nach aisteach an rud é a bheith sean.

Caith mé an deireadh seachtaine le mo mháthair. Tá sí os cionn deich mbialiana agus ceithre scór d'aois. Tá an sláinte maitb go leor leithí ó thaobh an choir de ach an a chuid sláinte intinne atá go dona. Tá néaltrú seanaoise go tiubh uirthí anois. Tá fhios aicí go bhfuil aithne aici orm ach níl tuairim aici cé mé, nó cé iad mo dreatháireacha.

Mar aon leis seo tá sí ag cailliúint a cuimhne ar chonas rudaí simplí a dhéanamh agus tá air duine freagrarach a bheith léithí i gcónaí.

Is mór an trua é seo, duine a bhí príobháideach, coimeádeach, bua na stíle uirthe agus í óg agus anois ní thuigeann sí nuair nach bhfuil a cuid éidí uirthí i gceart, nó a cuid gruaige míshlachtmhar. Nuair atá sí ag caint le daoine gan deathuiscint, go neamh discréideach. An t-aon rud atá fágtha aici ná a grá don Aifreann agus tógtar amach chuig an Aifreann gach maidin.

Is mór an bron atá orainn deireadh saol duine a bhí chomh tabhachtach inár saol. A té a thug grá gan teora dúinn.

Gradam Ceoil TG4

Is ar an bpíobaire cumasach as Carna, Seán McKiernan, a bhronnfar Gradam Ceoil TG4 2010. Fógríodh an liosta buaiteoirí do na Gradaim éagsúla ag nuacht ócáid i gceannáras Na bPíobairí Uilleann (Béarla) i mBaile Átha Cliath.

Bronnfar Gradaim sna rannóga eile ar cheoltóir óg as Co Dhún na nGall, ar amhránaí ildánach as Fear Manach, ar bheirt dearthár as iarthar Chorcaí as a gcumas cumadóireachta, ar fhear den shloinne atá luaite le ceol sa bpríomhchathair le céad bliain agus ar mhúinteoir as Corca Dhuibhne ó dhúchas a bhunaigh agus a d’fhorbair ceann de na hinstitiúidí ceoil traidisiúnta is cáiliúla ar domhan.

Seo liosta na nGradam do 2010:

Gradam Ceoil TG4 - Seán Mc Kiernan

Ceoltóir Óg na bliana - Aidan O’Donnell

Gradam Saoil - Seán Potts (ar dheis)

Cumadóirí na Bliana - John agus Finbarr Dwyer

Gradam na gCeoltóirí - Muiris Ó Rócháin

Bronnfar seic €5,000 agus píosa speisialta dealbhóireachta a coimisiúnaíodh ó John Coll ar bhuaiteoir Ghradaim Ceoil TG4 2010, ar Sheán McKiernan. Gheobhaidh Aidan O’Donnell, Ceoltóir Óg na Bliana, seic €2,000 agus píosa speisialta dealbhóireachta le John Coll. Gheobhaidh na buaiteoirí eile €1,000 an duine agus píosa speisialta dealbhóireachta le John Coll. Coiste neamhspleách moltóirí a roghnaíonn na buaiteoirí. Bronnfar na Gradaim ag Coirmcheoil agus Duaisbhronnadh in Áras Ceoldráma Loch Garman (Béarla) ar an Satharn 27 Márta 2010, á chur i láthair ag Dáithí Ó Sé agus craolfar na himeachtaí ar chlár speisialta ar TG4 Domhnach Cásca, 4 Aibreán.

Deir Ardstiúrthóir TG4, Pól Ó Gallchóir go bhfuil Gradaim TG4 áirithe mar scéim aitheantais a léiríonn an meas forleathan atá ar scoth na gceoltóirí. "Tugann na Gradaim seo deis dúinn a chur in iúl do na laochra seo go dtuigimid an saothar iontach agus an ealaíon luachmhar atá á cruthú agus á seachadadh acu."