Ar an tra bhán

Chuamar ar siúlóid inniú i gCeantair na nOileán síos chomh fada le céibh na Trá Báine. Bhí an lá go h-álainn agus ghlac mé pictiúir den leacht cuimhneacháin den ceathrar a fuair bás sa bhfarraige chrua fadó.

Seo leagan d'amhrán na Trá Báine faoin dtragóid usfásach sin. Scríodh an amhrán seo ag a ndeirfúir a chuaigh ar imirce go Meiriceá.

Mo mhíle slán leat a Éirinn bhocht, is breá an rud é an t-earrach fhéin;
Níl caint ar obair bosannaí, ná rud ar bith mar é;
Seal ag tarraingt fheamainne, a' cur fhataí 's a' baint fhéir.
Níl fear ar bith, dhá bhoichte, nach bhfuil feilm aige fhéin.

Mo mhallacht ar na currachaí 's mo bheannacht ar na báid;
Mo mhallacht ar na currachaí atá thall insa Trá Bháin
A bhain mo cheathrar deartháir díom a raibh an fheilm acu ann.
Nach cuma leis an gCeallach é ó 'sé fhéin atá ina n-áit.

'S faraor géar nár cailleadh mé lá a baisteadh mé go hóg,
Nuair a fágadh i mo chadhain aonraic mé gan feithide an bhéil bheo
Níl deartháir a'am 's níl deirfiúir a'am 's níl mo mháithrín beo;
Tá m'athair bocht lag goilliúnach 's a Chríost, cé hionadh dhó.

Agus shoraidh dhíbhse, a dheartháireachaí, nach dtagann sibh i dtír;
Chaoinfeadh mná an bhaile sibh a gcleamhnaithe 's a ngaol;
Chuirfí cónraí geal' oraibh amach ó láimh an tsaoir;
Ní bheadh sibh dhá bpocáil idir farraigí ná dhá gcur ó thaobh go taobh.

Agus d'fhágadar an caladh againn ar maidin leis an lá.
Dia linn agus Muire! 'siad an triúr a chuaigh sa ngábh;
Níl blas ar bith dár cheannaíodar nach dtáinig dhon Trá Bháin;
Tháinig na maidí ar an duirling 's an curach ar an trá.

'S báitheadh Seán 's Peadar orm, bhí cathú agam ina ndiaidh,
Báitheadh deartháir eile orm, ó, Máirtín fadó ariamh.
'Sé Micil bocht ba mheasa liom dhá bhfaca mé ariamh
Ach mo mhallacht don tonn bháite, 'sé a d'fhága mé ina ndiaidh.

Nach é an Ceallach a bhí náireach nach labhródh sé le Bríd;
Chaith sí seacht seachtaine i stór na ragannaí
Níor chleachtas mhór é sin uirthi dhá mbeadh a muintir cruinn;
Ó bheadh sí ag baint na carraigín 's á triomú leis an ngaoth.

Leagan d'Amhrán na Trá Báinne a chas Seosamh Ó hÉanaí (Joe Éinniú)