Béasa an bhroic bheith ag tocailt faoi....

Téim chuig Tí Dic gach Sathairn leis an Nuachtáin a bhailiú le léamh go mall agus mé ag ithe bricfeasta go mall gan deifir.

Agus mé ag tiomáint soir chuig an siopa ar maidin thug mé faoi deara go raibh ainmhí éigin, cat b'fhéidir, marbh ar an mbóthar romham.  Ar mo bhealach anoir abhaile chonaic mé gur broc a bhí ann. Tháinig focail ó dhán éigin a bhí againn ar scoil fadó fadó chugam!

"Béasa an bhroic bheith a tocailt faoi.." na focail ach theip orm cuimniú ar an gcuid eile den dán. Nuair a thainig mé thár n-ais rinne mé na focail a googláil agus bhí an dán ann ceart go leor.

Agus mé á léamh tháinig cuid de na smaointe aisteacha a bhí agam agus mé á fhoghlaim na bliainta fada ó shin. Mar a cheap mé mar shampla go raibh sé aistead dhá "ar" a bheith le chéile in abairt mar , "Ar ar cruthaíodh ó neamh go lár!" Agus ar ndóigh "Aoir is sea an dán seo!" a dúradh linn.

"Toigh Corr a'Chait" an dán agus Séamas Dall Mac Chuarta (1647-1733), file iomráiteach Oirialla a scríobh é faoi muintir an bhaile sin in aice le hÓ Méith ar bhruach Loch Charlainne. Seo na focail mar atá siad ar shuíomh Clann Tuirc:

Uaigneach sin, toigh Chorr an Chait, Is uaigneach a bhfir is a mná, Is dá bhfaighdís ór is fíon Cha dtig aon díobh i gceann cháich. I gceann cháich cha dtig siad Ar ar cruthaíodh thiar is thoir, Ar ar cruthaíodh ó neamh go lár: Ionann sin is béasa an bhroic. Béasa an bhroic bheith ag tochailt faoi I ndorchadas oíche is lae: Ar ar cruthaíodh ó neamh go lár I gceann cháich cha dtig sé. Ní hionúin leis an ríbhroc aoibhneas, aiteas ná spórt: Ní hionúin leofa saoi, draoi ná cumadóir ceoil; Ní hionúin leofa Séamas caoch ná cuidiú Néill óig, Is fanadh gach aon mar a mbíd, ag tochailt an phóir.

Nach aisteach na rudaí a spreagann cuimhne daoine!