Feadóg cladaigh!

Cor fhocal anseo is ansiúd a chuireann muid ar odaisé uaireanta. Sa scéal seo* is seanbhean is a fear a thóg a n-gariníon ó fuair a iníon bás. Iudaigh ina gcónaí i bPáras iad agus mar Iudaigh tár éis an Cogadh Domhanda a chríochnaigh i 1945 tá cuimhní uafásach ina saol acu. Ní maith le an-chuid acu labhairt faoi a thárla - an tUileloscadh nó an Shoʾah¹ - agus ní nach íonadh.

Buaileann tinneas ar an seanbhean - Madame Lazare. Téann an gariníonn, Levana, abhaile on mBruiséil, ina bhfuil sí ag obair, cun cabhair a thabhairt di. De réir mar a imíonn a h-éirim aigne tosnaíonn an tseanbhean ag labhairt i dteanga nach Fraincís í nó aon teanga eile a bhí ar eolas ag an ngar iníonn. Cheapann sí gur Eastóinís atá a labhairt aici mar dúradh lei gur as an Eastóin a thanaigh sí tár éis an Chogaidh agus go raibh a muintir go léir ar shlí na firinne. Déanann Leavana teanbháil le aistritheoir i gComisiúin na hEorpa len a fháil amach céard tá Madam Lazare ag rá. Ach níl mar a shíltear bítear. Is mar sin tosnaíonn odaisé neamh ghnach an scéil.

Ta an leabhair seo ióntach so-léite. De gnáth mar duine a tógadh le Béarla bíonn deachrachtaí agam ag léamh i nGaeilge nach mbíonn agam le leabhair Béarla. Ach ní raibh aon fhadhb agam leis an leabhair seo. Dár liom ní raibh focal sa bhreis ann.

Maidir leis an scéal. Agus mé á leamh bhí mé ag iarraidh fháil amach cad a tharlódh sa chéad caibideal eile. Ba dhaoine iad na príomh charachtair sa scéal. Cheap mé go raibh fhios agam cén deireadh a bheadh leis ach ar deireadh thiar bhí deireadh casta cliste leis an scéal.

Ní nach íonadh go bhfuir sé árd moladh agus gur ainmníodh mar Leabhar na Bliana 2021 ag Gradaim An Post é.

An leabhair is fearr a léigh mé le fada.

*Madame Lazare, Tadhg Mac Dhonnagáin, Barzaz 2021 #ISBM: 978-1-910945-74-2
¹Is é an tUileloscadh (Eabhrais: haSho'ah, השואה) an t-ollscriosadh a rinne na Naitsithe ar na Giúdaigh, na Romaigh agus grúpaí eile, le linn an Dara Cogadh Domhanda.

Iarnóta: Críochnaigh mé an leabhar seo ar an lá a tuairiscíodh go raibh Tomás Mac Síomóin tár éis bháis sa gCatalóin. Léigh mé a urscéal "An Tionscadal" ar ábhar neamh gnóthach eile agus a thathain go mór liom chomh maith. Suaimhneas sioraí le hainmneacha na marbh.

@Barzaz_ie @AnPostIBAS