18.5.15

Banríon na hÉireann!

An Mhaighdean Bheannaighthe Muire, Bainríoghan na h-Éireann.

Tá mé ag cíoradh irasmaí ó theach mo mhuintire agus carn mór páipéirí a bailíodh thár breis is seasca bliain ag mo thuismitheoirí. I ndairírí tá stuif ann ón a dtuismitheoirí siúd leis a théann siar chomh fada le deireadh na naoiú aoise déag.

An Carta
I measc na rudaí atá ann tá an cárta seo (ar dheis) gur cuimhin liom féin é nuair a deanadh é. Cárta ag comóradh oirniú chol ceathair mo mháthair, an tAth Maolmhuire Ó Fiaich CSSp sa bhliain 1956, atá ann. Cuireas ceist ar na meáin soisialta ag lorg níos mó eolais faoi agus fuair mé freagraí an spéisiúil faoi.

Ar an gcéad dul síos sé Leo Whelan (1892-1956) an ealaíontóir a rinne an pictiúir sa bhliain 1932 nó mar sin mar ceann den chnúascah pictiúirí a deineadh ag chéiliúradh an Chomhdháil Eocairisteach Idirnáisiúnta sa bhliain 1932. Deineadh don gcomhlucht foilsitheoireachta Gill a bhíodh siopa i Sráid Uí Chonaill i mBaile Átha Cliatha acu go dtí na seachóidí. Rinne sé trí pictiúirí ag an am ach is cosúil go cailleadh iad i dtine ann sa bhliain 1979. Dúnadh an siopa ach tá an cómhlucht féin fós ann mar "Gill & McMillan".

Maolmhuire L Ó Fiaich CSSp
timpeall an ama inar ornaíodh é
Rinne an ealaíontóir pictiúirí eile de daoine stairiúil mar Micheál Ó Coileáin agus Ristaerd Ó Maolcatha agus b'eiseann a rinneadh an déaradh ar stampa sa bhlian 1929 ag comóradh Fhuascailt na gCaitliceach le pictiúr de Dhónail Ó Chonaill.

B'fhéidr an rud is spéisiúla faoin bpictiúir seo ná go bhfuil fhios againn cé hiad na daoine a bhí mar mhainicíní ealaíontóra sa pictiúirí. Sheas Sarah nó Sally Deale (ní Byrne) dó. Ba dalta ag Seán Keating ag an gColáiste Ealaíona agus níos deanaí ball den bhfoireann ann í. Agus bé mac le Keating, Justin, ( a bhí mar Aire i Rialtas Liam Mac Coscair níos déanaí) a seas don leanbh sa phictiúr. Díoladh cóipeanna den bpictiúr sna triocadaí agus is cosúil leis go bhfuair mo ghaol, An Ath Maoilmhuire cead an pictiúr a úsáid ar an gcarta ag comóradh a oirniú ina shagart sa bhliain 1956.

Deirtear go bhfuair an Pápa Pius XI (1922-1939) cóip den bpictiúir agus gur mhol sé an ealaíontóir mar a rinne sé íomhá den "Madona" mar chailín Gaelach don gcéad uair.

Táim buíoch de mo cháirde ar Gaeilge Amháin as a gcuid eolais a roinnt liom go bhféidfinn beagáining níos mó taighde a dhéanamh faoin pictiúr seo a bhí aithne agam air ó bhí mé óg.

Agus mé ag breabhsáil ag lorg breis eolais ar an bpictiúir tháinig mé ar íomhá níos fearr de ar an suíomh pinterest seo:


No comments:

Post a Comment