Murlach - Mian Ruairí Mhic Easmainn.

Ar an lá seo (3 Lúnasa 1916) crocadh an cheannaire deireannach d'Éirí Amach na Cásca, Ruairí Mac Easmainn,  i bPentonville Sasana. Cuireadh ansin é go dtí na seascaidí nuair a thógadh thár n-ais go hÉireann é (1965). Tá sé curtha i nGlas Naoín (BÁC) ó shin. Is cosúil gur thastaigh uaidh féin a bheith curtha i gCré na Cille i Murlach atá suite ar bhruach Sruth na Maoile ag breathnú amach ar an bhfarraige agus ar Alban soir agus ó thuaidh uaidh.

Thugamar cuairt ar an áit álainn sin i rith na míosa seo caite agus tá crois adhmaid símplí ann. Tógadh an cros fhéin ann sa bhliaon 1903 mar comóradh ar an nGorta Mór is cosúil agus is dócha go ndéantar athnuachan ar ó am go h-am. Tá an cros anois tiomnaithe do Mhac Easmuinn anois agus dóibh siúd a bhí gníomhach i gcúrsaí Gaelach sa cheantair ag tús an chéid sin. Tá pictiúr greamaithe air de thógáil na croise den gcéad uair agus ainmneach na daoine faoi.

Tá dán "In Memoriam - Patrick McCarrick" ag a bun scríofa ag duine faoin ainm "Benmore." Ba poblachtánach ag tús an fichiú aois déag é Patrick McCarrick agus maraíodh é sa bhliain 1921 ag duine de na B-Speisialta.  Ní fios dom cérbh é Benmore an scríobhnóir. Bhfuil fhios ag éinne?

Seo roinnt pictiúirí a togadh ag tús na míosa seo againn.

Dán "Bhenmore!"

 "Take my body back with you and let it lie in the old churchyard in Murlough Bay." - Litir Mhic Easmainn dá cholcheathair Gertrude Bannister  ó Phentonville.

• Féach leis: Ruairí Mac Easmainn - Crann fuinseoige le cur ag an gCeathrú Rua! (Lúnasa 2016)

Foilsíodh píosa suimiúil ag Stair na hÉireann/History of Ireland chomh maith: "Roger Casement's last dying wish!"(3/8/2018)