Píobaireacht ó Chill Dara!

Ó phrintíseach go máistir; taispeántas píobaireachta Joe Byrne ina dhuais fheiliúnach do scoláire tréitheach.

Tá "Joe Byrne, Uilleann Piping from Co Kildare" foilsithe ag Na Píobairí Uilleann (NPU) (Béarla). Is í seo an cúigiú heisiúint in "Ace and Deuce of Piping", sraith thaifeadtaí NPU.

Tá taifead den scoth curtha ar fáil ag Joe Byrne, arb as Baile Átha Í i gContae Chill Dara dó, ina gcastar poirt chlasaiceacha ar dhóigh a tharraingíonn ar na máistrí móra píobaireachta, ach a bhfuil a stíl indibhidiúil, chríochnaithe ag baint léi.

Bhí Joe Byrne ar na chéad daltaí a thug faoi chosán foghlamtha ar chuir NPU agus Music Generation (Béarla) tús leis cúpla bliain ó shin nuair a chláraigh sé do ranganna píobaireachta Chontae Lú faoi stiúir Gay McKeon. Thosaigh sé ar dheis chleachtaidh a bhí ar iasacht aige trí scéim de chuid NPU, Píb ar Iasacht, atá maoinithe ag Scéim Chaipitil Music Network (Béarla). 

Ní hamháin gur seinnteoir ceannródaíoch anois é Joe, ach is déantóir giolcach cruthanta é chomh maith, agus cúrsa déantús píob críochnaithe aige in ionad traenála NPU, PipeCraft, atá á reáchtáil i gcomhpháirtíocht leis an gcúrsa ‘Ceoltóir’ i gColáiste Breisoideachais Bhaile Formaid.

Bíonn sé ag teagasc go minic le Music Generation agus leis Na Píobairí Uilleann, agus bíonn sé ag múineadh agus ag seinm go minic ag imeachtaí cheol traidisiúnta ar fud an domhain.

@Napiobairi @JoeByrneMusic @MusNetIrl #Ceol

Feadóg cladaigh!

Cor fhocal anseo is ansiúd a chuireann muid ar odaisé uaireanta. Sa scéal seo* is seanbhean is a fear a thóg a n-gariníon ó fuair a iníon bás. Iudaigh ina gcónaí i bPáras iad agus mar Iudaigh tár éis an Cogadh Domhanda a chríochnaigh i 1945 tá cuimhní uafásach ina saol acu. Ní maith le an-chuid acu labhairt faoi a thárla - an tUileloscadh nó an Shoʾah¹ - agus ní nach íonadh.

Buaileann tinneas ar an seanbhean - Madame Lazare. Téann an gariníonn, Levana, abhaile on mBruiséil, ina bhfuil sí ag obair, cun cabhair a thabhairt di. De réir mar a imíonn a h-éirim aigne tosnaíonn an tseanbhean ag labhairt i dteanga nach Fraincís í nó aon teanga eile a bhí ar eolas ag an ngar iníonn. Cheapann sí gur Eastóinís atá a labhairt aici mar dúradh lei gur as an Eastóin a thanaigh sí tár éis an Chogaidh agus go raibh a muintir go léir ar shlí na firinne. Déanann Leavana teanbháil le aistritheoir i gComisiúin na hEorpa len a fháil amach céard tá Madam Lazare ag rá. Ach níl mar a shíltear bítear. Is mar sin tosnaíonn odaisé neamh ghnach an scéil.

Ta an leabhair seo ióntach so-léite. De gnáth mar duine a tógadh le Béarla bíonn deachrachtaí agam ag léamh i nGaeilge nach mbíonn agam le leabhair Béarla. Ach ní raibh aon fhadhb agam leis an leabhair seo. Dár liom ní raibh focal sa bhreis ann.

Maidir leis an scéal. Agus mé á leamh bhí mé ag iarraidh fháil amach cad a tharlódh sa chéad caibideal eile. Ba dhaoine iad na príomh charachtair sa scéal. Cheap mé go raibh fhios agam cén deireadh a bheadh leis ach ar deireadh thiar bhí deireadh casta cliste leis an scéal.

Ní nach íonadh go bhfuir sé árd moladh agus gur ainmníodh mar Leabhar na Bliana 2021 ag Gradaim An Post é.

An leabhair is fearr a léigh mé le fada.

*Madame Lazare, Tadhg Mac Dhonnagáin, Barzaz 2021 #ISBM: 978-1-910945-74-2
¹Is é an tUileloscadh (Eabhrais: haSho'ah, השואה) an t-ollscriosadh a rinne na Naitsithe ar na Giúdaigh, na Romaigh agus grúpaí eile, le linn an Dara Cogadh Domhanda.

Iarnóta: Críochnaigh mé an leabhar seo ar an lá a tuairiscíodh go raibh Tomás Mac Síomóin tár éis bháis sa gCatalóin. Léigh mé a urscéal "An Tionscadal" ar ábhar neamh gnóthach eile agus a thathain go mór liom chomh maith. Suaimhneas sioraí le hainmneacha na marbh.

@Barzaz_ie @AnPostIBAS

Gan COVID!

Tá máthair chol ceathrar liom i dteach altranais is Sasana. Tá sí thar 96 bliain d'aois agus tá néaltrú aibithe uirthi. Cé go raibh an coróinvíreas san áit ina raibh sí níor éirigh léi an galar a thógaint.

Tá aithne agam ar dhuine eile agus fuair a fear chéile an diabhail Chovid agus ní fhuair íse é. Tá aithna agam ar an chuid a fuair an galar agus ní raibh siad chomh tinn leis.

Bhí clann eile agus fuair duine sa teach agus níor thárla sé d'éinne eile sa teach.

Rud amháin tabhtach bhíodar go léir tár éis na snaithid a fháil a h-aon, a dó agus an treiseoir.

Bhí dochtúir, saineolaí i gcúrsai eipidéimeolaí, ag caint ar an raidío le deanaí agus dúirt sé nach bhfuil tuairim acu cén fáth go dtógann daoine áirithe é agus nach dtógann daoine eile é. Ní mór dúinn smaoineamh nach bhfuil an coróinvíreas seo ach dhá bhliain inar measc agus cé go bhfuil rath suntasach ar chúrsaí cóir leighis tá an chuid nach bhfuil ar eolas againn faoin ngalar.

An rud is tabhachtaí faoi ná nach mór vacsaíniú a fháil. Is cosúil gur dá bharr gur féidir linn anois a bheith chomh saor agus atá muid.