Chuir alt ag Aonghus Ó hAlmhain ar bhóithre na smaointe le deanaí mé. Alt faoi Deasún Breathnach údar agus iriseoir ((1921–2007)1, a bhí gníomhach i ngluaiseacht na teanga agus mé níos óige. Bhí spéis agam san alt mar bé a leabhar "An Fáinne Arabach" a scríobh sé san caogadaí an chead leabhaer Gaeilge a léigh me mé féin is mé ar scoil.
Tá an dá leabhair fós agam agus thóg mé an"An Fáinne Arabach" amach len é a léamh aríst agus thaitn sé liom arist liom agus cé go raibh a sceal dearmadta agam bhi ár gcara Moreno, chomh holc agus chomh sáite sa scéimheoireacht agus a cheap mé. Tá an dara leabhar anois aimsithe sa chartlann agam le léamh.
Nuair a d'fhag mé an scoil bhíodh mé gníomhach le trí nó ceithre bhliana i gConradh na Gaeilge agus bhí cáil ar Dheasún mar gníomhaí teanga a bhí sásts dul i bpriosún ar a son. Ní raibh sé sásta árachas a thógaint amach ar a shean charr mar nach raibh sé le fáil sa Teanga Náisiúnta. Cuireadh i bpríosún é mar ní rabh sé sásta an fíneáil (nach raibh chomh mó sa) a íoch. Ar deireadh d'íochfaidh duine ganainm é agu ligeadh amach as géibhinn é. Ar deireadh bhí Comhlucht Árachas amháin, An PMPA, sásta an gnó a dhéanamh tré mheán an Ghaeilge.
Thug sé síob abhaile liom ó Uimh 6 oíche agsu dúirt mé leis go raibh a leabhair léite agam.
"Ar thaitn sé leat" a dúirt sé.
Seans go raibh sé ag lorg léirthuiscint chriticiúil uaim ach níor dúirt me ach gur thaitn sé liom. Ní raibh go leor misneach i mo chumas Ghaeilge dul isteach níos doimhne sa scéal.
Is cuimhin liom go nglaodh "Ho Chi Minh" air mar bhí cosúileacht éigin leis an ceannaire i Viet Nam ag an amm
1 Tá níos mó eolas faoi Dheasún Breathnach san alt seoi in Ainm.ie.
2 Foilsíodh an dá leabhair seo ag FNT sa bhliain 1960
